Authorazyjy: Günorta Hytaý Oba hojalyk uniwersitetiniň bagbançylyk kollejinden Yamin Li we Houcheng Liu we ş.m.

Makalanyň çeşmesi: Parnik bagbançylygy

Bagbançylyk desgalarynyň görnüşlerine esasan plastik ýyladyşhanalar, gün ýyladyşhanalary, köp aralyk ýyladyşhanalar we ösümlik zawodlary girýär. Desga binalary belli bir derejede tebigy ýagtylyk çeşmelerini bökdeýändigi sebäpli, içerde yşyk ýeterlik däl, bu bolsa öz gezeginde ekin hasylyny we hilini peseldýär. Şonuň üçin goşmaça yşyk desganyň ýokary hilli we ýokary hasylly ekinlerinde aýrylmaz rol oýnaýar, ýöne desgadaky energiýa sarp edilişiniň we iş çykdajylarynyň ýokarlanmagynda-da esasy faktor boldy.

Uzak wagtyň dowamynda bagbançylyk pudagynda ulanylýan emeli ýagtylyk çeşmelerine esasan ýokary basyşly natriý çyrasy, floresan lampa, metal halogen lampa, akkor lampa we ş.m. girýär, esasy kemçilikleri ýokary ýylylyk öndürmek, ýokary energiýa sarp etmek we ýokary çykdajy. Täze nesil ýagtylyk çykaryjy diodyň (LED) ösmegi, bagbançylyk pudagynda pes energiýa emeli ýagtylyk çeşmesini ulanmaga mümkinçilik berýär. LED ýokary fotoelektrik öwrülişiniň netijeliligi, DC güýji, kiçi göwrümli, uzak ömri, az energiýa sarp etmegi, tolkun uzynlygy, pes ýylylyk radiasiýasy we daşky gurşawy goramak ýaly artykmaçlyklara eýedir. Häzirki wagtda köplenç ulanylýan ýokary basyşly natriý çyrasy we floresan lampa bilen deňeşdirilende, LED diňe bir ösümligiň ösüş zerurlyklaryna görä ýagtylygyň mukdaryny we hilini (dürli zolakly ýagtylygyň paýyny) sazlap bilmeýär we ösümlikleri ýakyn aralykda şöhlelendirip bilýär. sowuk ýagtylygyna, Şeýlelik bilen, ekiş gatlaklarynyň sany we giňişlikden peýdalanmak derejesi gowulaşyp biler we adaty ýagtylyk çeşmesi bilen çalşyp bolmaýan energiýa tygşytlamak, daşky gurşawy goramak we kosmosdan tygşytly peýdalanmak wezipeleri amala aşyrylyp bilner.

Bu artykmaçlyklardan ugur alyp, LED bagbançylyk yşyklandyryşynda, dolandyrylýan gurşawyň esasy gözleglerinde, ösümlik dokumalarynyň medeniýetinde, ösümlik zawodynyň nahallarynda we aerokosmos ekosistemasynda üstünlikli ulanyldy. Soňky ýyllarda yşyklandyryjy LED yşyklandyryşyň öndürijiligi gowulaşýar, bahasy arzanlaýar we belli tolkun uzynlygy bolan önümleriň her görnüşi kem-kemden ösdürilýär, şonuň üçin onuň oba hojalygy we biologiýa pudagynda ulanylyşy has giň bolar.

Bu makalada LED-iň bagbançylyk pudagyndaky gözleg ýagdaýy jemlenýär, LED goşmaça ýagtylygyň ýagtylyk biologiýa binýadynda ulanylmagyna, ösümlik çyrasynyň emele gelmegine, iýmitlenişiň hiline we garramagy gijikdirmegiň täsiri, gurluşyk we ulanylyşyna ünsi jemleýär. ýagtylyk formulasy, häzirki problemalaryň we LED goşmaça ýagtylyk tehnologiýasynyň geljegini seljermek we geljegi.

LED goşmaça ýagtylygyň bagbançylyk ekinleriniň ösmegine täsiri

Lightagtylygyň ösümligiň ösmegine we ösmegine kadalaşdyryjy täsiri tohumyň gögermegini, baldagyň uzalmagyny, ýapragyň we köküň ösmegini, fototropizmi, hlorofil sintezini we dargamagyny we gül induksiýasyny öz içine alýar. Desgadaky yşyklandyryş gurşaw elementleri ýagtylygyň intensiwligini, ýagtylyk siklini we spektral paýlanyşy öz içine alýar. Elementler howa şertlerini çäklendirmezden emeli ýagtylyk goşundylary bilen sazlanyp bilner.

Häzirki wagtda ösümliklerde azyndan üç görnüşli fotoreptor bar: fitokrom (gyzyl çyrany we uzak gyzyl çyrany siňdirýär), kriptokrom (gök çyrany siňdirýär we ultramelewşe şöhläniň golaýynda) we UV-A we UV-B. Ekinleri şöhlelendirmek üçin tolkun uzynlygyndaky ýagtylyk çeşmesiniň ulanylmagy ösümlikleriň fotosintetiki netijeliligini ýokarlandyryp, ýagty morfogenezini çaltlaşdyryp, ösümlikleriň ösmegine we ösmegine kömek edip biler. Ösümlik fotosintezinde gyzyl mämişi çyrasy (610 ~ 720 nm) we gök gyrmyzy çyra (400 ~ 510 nm) ulanyldy. LED tehnologiýasyny ulanyp, monohromatiki ýagtylyk (meselem, 660nm ýokary gyzyl çyra, 450nm pik bilen gök çyra we ş.m.) hlorofiliň iň güýçli siňdiriş zolagyna laýyklykda şöhlelendirilip bilner we spektral domeniň ini bary-ýogy ± 20 nm.

Häzirki wagtda gyzyl-mämişi çyra ösümlikleriň ösüşini ep-esli çaltlaşdyrar, gury maddalaryň ýygnanmagyna, soganlyklaryň, kömelekleriň, ýaprak lampalarynyň we beýleki ösümlik organlarynyň emele gelmegine, ösümlikleriň gülläp ösmegine we miwe bermegine sebäp bolar diýip hasaplanýar. ösümlik reňkini ýokarlandyrmakda esasy rol; Gök we gyrmyzy yşyk ösümlik ýapraklarynyň fototropizmine gözegçilik edip biler, stomata açylmagyna we hloroplast hereketine kömek edip biler, baldagyň uzalmagyny saklap biler, ösümlikleriň uzalmagynyň öňüni alar, ösümlikleriň güllemegini gijikdirip biler we ösümlik organlarynyň ösmegine kömek edip biler; gyzyl we gök yşyk-diodly indikatorlaryň kombinasiýasy, ikisiniň bir reňkiniň ýeterlik ýagtylygynyň öwezini dolup biler we esasan ekin fotosintezine we morfologiýasyna laýyk gelýän spektral siňdiriş derejesini döredip biler. Energyeňil energiýany ulanmagyň derejesi 80% -den 90% -e çenli baryp biler we energiýany tygşytlamak täsiri möhümdir.

Desga bagbançylygynda LED goşmaça yşyklar bilen enjamlaşdyrylan önümçiligiň ep-esli ýokarlanmagyna ýetip biler. Geçirilen gözlegler, 300 μmol / (m² · s) LED zolaklarynyň we 12 sagatda (8: 00-20: 00) goşmaça çyranyň aşagyndaky miweleriň sanynyň, umumy önüminiň we agramynyň ep-esli bolandygyny görkezdi. artdy. LED zolagyň goşmaça çyrasy degişlilikde 42,67%, 66,89% we 16,97%, LED turbanyň goşmaça çyrasy degişlilikde 48,91%, 94.86% we 30.86% ýokarlandy. “LED” goşmaça yşyk çyrasy tutuş ösüş döwründe [gyzyl we gök çyranyň gatnaşygy 3: 2, ýagtylygyň intensiwligi 300 μmol / (m² · s)] bir miwäniň hilini we hasyllylygyny ep-esli ýokarlandyryp biler. çiehwa we baklajanyň bir meýdany üçin. Çikuquan 5,3% we 15,6%, baklajan 7,6% we 7,8% ýokarlandy. “LED” ýagtylygyň hili we tutuş ösüş döwrüniň intensiwligi we dowamlylygy arkaly ösümligiň ösüş sikli gysgaldylyp bilner, täjirçilik hasyly, iýmitleniş hili we oba hojalyk önümleriniň morfologik gymmaty ýokarlanyp, ýokary netijelilik, energiýa tygşytlamak we desga bagban ekinlerini akylly öndürmek amala aşyrylyp bilner.

Ösümlik nahallaryny ösdürip ýetişdirmekde LED goşmaça ýagtylygyň ulanylmagy

Ösümlik morfologiýasyny we LED yşyk çeşmesi bilen ösüşi we ösüşi parnik ösdürip ýetişdirmekde möhüm tehnologiýa. Higherokarky ösümlikler fitohrom, kriptokrom we fotoreptor ýaly fotoreptor ulgamlary arkaly ýeňil signallary duýup we kabul edip bilerler we ösümlik dokumalaryny we organlaryny kadalaşdyrmak üçin öýjükli habarçylaryň üsti bilen morfologiki üýtgeşmeler geçirip bilerler. Fotomorfogenez, ösümlikleriň öýjükleriň tapawudyna, gurluş we funksional üýtgemelerine, şeýle hem dokumalaryň we organlaryň emele gelmegine gözegçilik etmek üçin ýagtylyga bil baglaýandyklaryny, käbir tohumlaryň gögermegine täsir etmegi, apikal agdyklyk etmegini öňe sürmegi, gapdal buduň ösmeginiň öňüni almagy aňladýar. we tropizm.

Ösümlik nahallaryny ösdürip ýetişdirmek, oba hojalygynyň möhüm bölegidir. Üznüksiz ýagyşly howa desgada ýagtylygyň ýeterlik bolmazlygyna sebäp bolar we nahallar uzalmaga meýilli, bu gök önümleriň ösmegine, gül budunyň tapawudyna we miwäniň ösmegine täsir eder we netijede olaryň hasyllylygyna we hiline täsir eder. Önümçilikde nahallaryň ösüşini kadalaşdyrmak üçin gibberellin, auksin, paklobutrazol we hlormekat ýaly ösümlikleriň ösüşini kadalaşdyryjylar ulanylýar. Şeýle-de bolsa, ösümlikleriň ösüşini sazlaýjylaryň esassyz ulanylmagy gök önümleriň we desgalaryň daşky gurşawyny aňsat hapalap biler, adamyň saglygy amatsyzdyr.

LED goşmaça yşyk goşmaça ýagtylygyň özboluşly artykmaçlyklaryna eýedir we nahallary ösdürip ýetişdirmek üçin LED goşmaça çyrany ulanmagyň mümkin usulydyr. Pes ýagtylyk [0 ~ 35 olmol / (m² · s)] şertinde geçirilen LED goşmaça yşyk [25 ± 5 olmol / (m² · s)] synagynda ýaşyl çyranyň uzalmagyna we ösmegine kömek edýändigi anyklandy. hyýar nahallary. Gyzyl çyra we gök çyra nahallaryň ösmegini saklaýar. Tebigy gowşak ýagtylyk bilen deňeşdirilende, gyzyl we gök çyra bilen doldurylan nahallaryň güýçli nahal görkezijisi degişlilikde 151,26% we 237,98% ýokarlandy. Monohromatiki ýagtylygyň hili bilen deňeşdirilende, goşma ýagtylyk goşmaça ýagtylygy bejermekde gyzyl we gök komponentleri öz içine alýan güýçli nahallaryň görkezijisi 304,46% ýokarlandy.

Sogan nahallaryna gyzyl çyra goşmak hakyky ýapraklaryň, ýaprak meýdanynyň, ösümligiň beýikliginiň, baldagyň diametri, gury we täze hili, güýçli nahal görkezijisi, kök diriligi, SOD işjeňligi we hyýar nahallarynyň ereýän belok mukdaryny artdyryp biler. UV-B goşmak, hyýar nahallarynyň ýapraklarynda hlorofil a, hlorofil b we karotinoidleriň mukdaryny artdyryp biler. Tebigy ýagtylyk bilen deňeşdirilende, gyzyl we gök LED çyrany doldurmak, ýaprak meýdanyny, gury maddalaryň hilini we pomidor nahallarynyň güýçli nahal görkezijisini ep-esli ýokarlandyryp biler. LED gyzyl çyrany we ýaşyl çyrany goşmak, pomidor nahallarynyň beýikligini we galyňlygyny ep-esli ýokarlandyrýar. LED ýaşyl çyra goşmaça ýagtylyk bejergisi hyýar we pomidor nahallarynyň biomassasyny ep-esli ýokarlandyryp biler, nahallaryň täze we gury agramy ýaşyl çyranyň goşmaça ýagtylyk güýjüniň ýokarlanmagy bilen ýokarlanýar, pomidoryň galyň baldagy we güýçli nahal görkezijisi nahallaryň hemmesi ýaşyl çyra goşundy çyrasyna eýerýär. Güýç artýar. LED gyzyl we gök çyranyň birleşmegi, baldagyň galyňlygyny, ýaprak meýdanyny, tutuş ösümligiň gury agramyny, kök urmak derejesini we baklajanyň güýçli nahal görkezijisini ýokarlandyryp biler. Ak çyra bilen deňeşdirilende, LED gyzyl çyra kelem nahallarynyň biomassasyny artdyryp, kelem nahallarynyň ösmegine we ýapraklarynyň giňelmegine kömek edip biler. LED gök yşyk, kelem nahallarynyň galyň ösmegine, gury maddalaryň ýygnanmagyna we güýçli nahal indeksine kömek edýär we kelem nahallaryny mör-möjek edýär. Aboveokardaky netijeler, ýagtylygy sazlamak tehnologiýasy bilen ösdürilip ýetişdirilen gök önüm nahallarynyň artykmaçlyklarynyň bardygyny görkezýär.

LED goşmaça ýagtylygyň miweleriň we gök önümleriň ýokumlylygyna täsiri

Miwe we gök önümlerdäki belok, şeker, organiki kislota we witamin adam saglygy üçin peýdaly iýmit materiallarydyr. Lightagtylygyň hili, VC sinteziniň we dargadyjy fermentiň işjeňligini kadalaşdyrmak arkaly ösümliklerdäki VC düzümine täsir edip biler we bagbançylyk ösümliklerinde belok çalşygyny we uglewodlaryň ýygnanmagyny kadalaşdyryp biler. Gyzyl çyra uglewodlaryň ýygnanmagyna kömek edýär, gök ýagtylygyň bejergisi beloklaryň emele gelmegine peýdalydyr, gyzyl we gök yşyklaryň birleşmegi ösümlikleriň iýmitleniş hilini monohromatiki ýagtylykdan ep-esli ýokarlandyryp biler.

Gyzyl ýa-da gök LED çyra goşmak salatdaky nitratyň mukdaryny azaldyp biler, gök ýa-da ýaşyl LED çyra goşmak salatda erän şekeriň ýygnanmagyna kömek edip biler we infragyzyl LED çyra goşmak salatda VC ýygnamagyna amatlydyr. Netijeler gök çyranyň goşulmagy, pomidoryň düzüminde VC mazmunyny we erän belok mukdaryny gowulaşdyryp biljekdigini görkezdi; gyzyl çyra we gyzyl gök kombinirlenen ýagtylyk, pomidor miwesiniň şekerini we kislotasynyň düzümini ýokarlandyryp bilerdi, gyzyl gök birleşdirilen ýagtylygyň aşagynda şekeriň kislota gatnaşygy iň ýokarydy; gyzyl gök birleşdirilen yşyk hyýar miwesiniň VC mazmunyny gowulaşdyryp biler.

Miwe we gök önümlerdäki fenollar, flawonoidler, antosýaninler we beýleki maddalar diňe bir miweleriň we gök önümleriň reňkine, tagamyna we haryt bahasyna möhüm täsir etmän, eýsem tebigy antioksidant işjeňlige hem eýe bolup, adam bedenindäki erkin radikallary netijeli saklap ýa-da ýok edip biler.

Lightagtylygy doldurmak üçin LED gök çyrany ulanmak, baklajanyň derisindäki antosýaniniň mukdaryny 73,6% ýokarlandyryp biler, şol bir wagtyň özünde LED gyzyl çyrany we gyzyl we gök çyranyň utgaşmasyny ulanmak flawonoidleriň we umumy fenollaryň mukdaryny artdyryp biler. Gök çyra pomidor miwelerinde likopeniň, flawonoidleriň we antosýaninleriň ýygnanmagyna kömek edip biler. Gyzyl we gök çyranyň birleşmegi belli bir derejede antosýaninleriň öndürilmegine kömek edýär, ýöne flawonoidleriň sintezini saklaýar. Ak ýagtylyk bejergisi bilen deňeşdirilende, gyzyl çyra bilen bejermek salat baldaklarynyň antosýaniniň mukdaryny ep-esli ýokarlandyryp biler, ýöne gök çyra bejergisi antosýaniniň iň pes mukdarydyr. Greenaşyl ýapragyň, gyrmyzy ýapragyň we gyzyl ýaprakly salatyň umumy fenol mukdary ak çyra, gyzyl-gök birleşdirilen ýagtylyk we gök ýagtylyk bejergisinde has ýokarydy, ýöne gyzyl yşyk bejergisinde iň pesdi. LED ultramelewşe ýagtylygy ýa-da mämişi ýagtylygy goşmak, salat ýapraklaryndaky fenolik birleşmeleriň mukdaryny artdyryp biler, ýaşyl çyrany doldurmak bolsa antosýaninleriň düzümini artdyryp biler. Şonuň üçin LED ösýän ýagtylygyň ulanylmagy, bagbançylyk ösdürip ýetişdirmekde miweleriň we gök önümleriň ýokumlylygyny kadalaşdyrmagyň täsirli usulydyr.

LED goşmaça ýagtylygyň ösümlikleriň garramagyna garşy täsiri

Hlorofiliň zaýalanmagy, beloklaryň çalt ýitmegi we ösümlik garrylygy wagtynda RNK gidrolizi esasan ýaprak garrylygynda ýüze çykýar. Hloroplastlar, esasanam ýagtylygyň hiline täsir edýän daşky ýagtylyk gurşawynyň üýtgemegine gaty duýgur. Gyzyl çyra, gök çyra we gyzyl-gök birleşdirilen ýagtylyk hloroplast morfogenezine, gök çyra hloroplastlarda krahmal däneleriniň ýygnanmagyna amatly, gyzyl çyra we uzak gyzyl çyra bolsa hloroplastyň ösmegine ýaramaz täsir edýär. Gök çyra bilen gyzyl we gök çyranyň birleşmegi hyýar nahallarynyň ýapraklarynda hlorofiliň sintezine kömek edip biler, gyzyl we gök çyranyň birleşmegi bolsa soňky döwürde ýaprak hlorofiliniň düzüminiň ýapylmagyny gijikdirip biler. Bu täsir gyzyl yşyk gatnaşygynyň peselmegi we gök ýagtylyk gatnaşygynyň ýokarlanmagy bilen has aýdyň görünýär. LED gyzyl we gök kombinirlenen ýagtylyk bejergisinde hyýar nahallarynyň ýapraklarynyň hlorofil düzümi, floresan ýagtylyga gözegçilik we monohromatiki gyzyl we gök ýagtylyk bejergisinden ep-esli ýokarydy. LED gök çyra, Wutacai we ýaşyl sarymsak nahallarynyň hlorofil a / b bahasyny ep-esli ýokarlandyryp biler.

Garrylyk döwründe sitokininler (CTK), auksin (IAA), abssis kislotasynyň düzümi (ABA) we ferment işjeňliginde dürli üýtgeşmeler bolýar. Ösümlik gormonlarynyň mazmuny ýagtylyk gurşawyna aňsat täsir edýär. Dürli ýagtylyk häsiýetleri ösümlik gormonlaryna dürli kadalaşdyryjy täsir edýär we ýagtylyk signalynyň geçiş ýolunyň başlangyç ädimleri sitokininleri öz içine alýar.

CTK ýaprak öýjükleriniň giňelmegine kömek edýär, ýaprak fotosintezini güýçlendirýär, şol bir wagtyň özünde ribonukleiziň, deoksiribonukleýiň we proteazyň işjeňligini saklaýar we nuklein kislotalarynyň, beloklaryň we hlorofiliň zaýalanmagyny gijikdirýär, şonuň üçin ýapraklaryň garramagyny ep-esli gijikdirip biler. Lightagtylyk we CTK-töwekgelçilikli ösüş kadalaşdyrylyşynyň arasynda özara täsir bar we ýagtylyk endogen sitokininiň derejesiniň ýokarlanmagyna itergi berip biler. Ösümlik dokumalary garrylyk ýagdaýynda bolanda, olaryň endogen sitokininiň mukdary azalýar.

IAA esasan güýçli ösüşiň böleklerinde jemlenendir we garry dokumalarda ýa-da organlarda gaty az mazmun bar. Gyrmyzy ýagtylyk indol sirke kislotasynyň oksidazynyň işjeňligini artdyryp biler we pes IAA derejesi ösümlikleriň uzalmagyna we ösmegine päsgel berip biler.

ABA esasan garry ýaprak dokumalarynda, ýetişen miwelerde, tohumlarda, baldaklarda, köklerde we beýleki böleklerde emele gelýär. Gyzyl we gök çyranyň utgaşmagynda hyýar we kelemiň ABA düzümi ak çyra we gök çyranyňkydan pesdir.

Peroksidaza (POD), superoksid dismutaz (SOD), askorbat peroksidaza (APX), katalaza (CAT) ösümliklerde has möhümdir we ýagtylyk bilen baglanyşykly fermentlerdir. Ösümlikler garrasa, bu fermentleriň işjeňligi çalt azalýar.

Dürli ýagtylyk häsiýetleri ösümlik antioksidant ferment işjeňligine möhüm täsir edýär. 9 gün gyzyl çyra bejergisinden soň, zorlanan nahallaryň APX işjeňligi ep-esli ýokarlandy we POD işjeňligi azaldy. 15 gün gyzyl çyra we gök çyradan soň pomidoryň POD işjeňligi, ak ýagtylygyňkydan degişlilikde 20,9% we 11,7% ýokarydy. 20 günlük ýaşyl yşyk bejergisinden soň, pomidoryň POD işjeňligi iň pes bolup, ak ýagtylygyň diňe 55,4% boldy. 4h gök çyranyň üstüni ýetirmek, ekiş döwründe ýaprak hyýarynda ereýän belok mukdaryny, POD, SOD, APX we CAT ferment işjeňligini ep-esli ýokarlandyryp biler. Mundan başga-da, SOD we APX-iň işjeňligi ýagtylygyň uzalmagy bilen kem-kemden azalýar. Mawy yşyk we gyzyl çyranyň aşagyndaky SOD we APX-iň işjeňligi haýal azalýar, ýöne hemişe ak ýagtylykdan ýokary bolýar. Gyzyl çyranyň şöhlelenmegi pomidor ýapraklarynyň peroksidaza we IAA peroksidaza işjeňligini we baklajan ýapraklarynyň IAA peroksidaza täsirini ep-esli azaldy, ýöne baklajan ýapraklarynyň peroksidaza işjeňliginiň ep-esli ýokarlanmagyna sebäp boldy. Şonuň üçin amatly LED goşmaça ýagtylyk strategiýasyny kabul etmek, bagbançylyk ekinleriniň garramagyny netijeli gijikdirip, hasyllylygy we hilini ýokarlandyryp biler.

LED yşyk formulasyny gurmak we ulanmak

Ösümlikleriň ösmegi we ösmegi, ýagtylygyň hiline we dürli düzümi bilen ep-esli derejede täsir edýär. Lightagtylyk formulasy esasan ýagtylygyň hil gatnaşygy, ýagtylygyň intensiwligi we ýagtylyk wagty ýaly birnäçe elementi öz içine alýar. Dürli ösümlikleriň ýagtylyk we dürli ösüş we ösüş etaplary üçin dürli talaplary bolansoň, ekilýän ekinler üçin ýagtylygyň hiliniň, ýagtylygyň intensiwliginiň we ýagtylygyň goşmaça wagtynyň iň oňat utgaşmasy zerurdyr.

 ◆Lightagtylyk spektr gatnaşygy

Ak ýagtylyk we ýekeje gyzyl we gök çyra bilen deňeşdirilende, LED gyzyl we gök çyranyň birleşmegi hyýar we kelem nahallarynyň ösmeginde we ösmeginde giňişleýin artykmaçlyga eýe.

Gyzyl we gök ýagtylygyň gatnaşygy 8: 2 bolanda, ösümligiň baldak galyňlygy, ösümligiň beýikligi, ösümligiň gury agramy, täze agramy, güýçli nahal görkezijisi we ş.m. ep-esli ýokarlanýar we hloroplast matrisasynyň emele gelmegine hem peýdalydyr we bazal lamella we assimilýasiýa meseleleriniň netijesi.

Gyzyl noýba ösümlikleri üçin gyzyl, ýaşyl we gök hiliň birleşmesini ulanmak, onuň gury maddalaryň toplanmagy üçin peýdalydyr we ýaşyl çyra gyzyl noýba ösümlikleriniň gury maddalarynyň ýygnanmagyna kömek edip biler. Ösüş, gyzyl, ýaşyl we gök çyranyň gatnaşygy 6: 2: 1 bolanda has aýdyň bolýar. Gyzyl we noýba ösümlikleriniň gipokotil uzaldylyş täsiri gyzyl we gök ýagtylyk 8: 1 gatnaşygynda iň gowusy boldy we gyzyl noýba ösümliginiň gipokotil uzalmagy 6: 3 gyzyl we gök çyra gatnaşygynda saklandy, ýöne ereýän belok mazmuny iň ýokarydy.

Lofah nahallary üçin gyzyl we gök ýagtylygyň gatnaşygy 8: 1 bolanda, güýçli nahal nahallary we erän şeker mukdary iň ýokarydyr. Gyzyl we gök çyra 6: 3 gatnaşygy bolan ýeňil hil ulanylanda, hlorofiliň düzümi, hlorofil a / b gatnaşygy we aýlaw nahallarynyň ereýän belok mukdary iň ýokarydy.

Gyzyl we gök ýagtylygyň selderýa bilen 3: 1 gatnaşygy ulanylanda, selderiniň ösümliginiň beýikliginiň, çukuryň uzynlygynyň, ýaprak sanynyň, gury maddanyň hili, WC düzümi, ereýän belok düzümi we erän şeker mukdary ýokarlanmagyna täsir edip biler. Pomidor ösdürip ýetişdirmekde, LED gök çyranyň paýyny ýokarlandyrmak likopeniň, erkin aminokislotalaryň we flawonoidleriň emele gelmegine kömek edýär, gyzyl çyranyň paýynyň ýokarlanmagy titrlenýän kislotalaryň döremegine kömek edýär. Gyzyl we gök ýagtylygyň salat ýapraklaryna bolan gatnaşygy 8: 1 bolanda, karotinoidleriň ýygnanmagy peýdalydyr we nitratyň düzümini netijeli azaldar we VC-iň mazmunyny ýokarlandyrar.

 ◆Lightagtylyk intensiwligi

Gowşak ýagtylygyň aşagynda ösýän ösümlikler, güýçli ýagtylyga garanyňda, fotosurata has ýykgyn edýärler. Pomidor nahallarynyň arassa fotosintetik tizligi, ýagtylygyň intensiwliginiň ýokarlanmagy bilen ýokarlanýar [50, 150, 200, 300, 450, 550μmol / (m² · s)], ilki köpelip, soň azalmak tendensiýasyny görkezýär we 300μmol / (m² · S) iň ýokary derejä ýetmek. Ösümligiň beýikligi, ýaprak meýdany, suwuň mukdary we salatyň VC düzümi 150μmol / (m² · s) ýagtylyk intensiwligi bejergisinde ep-esli ýokarlandy. 200μmol / (m² · s) ýagtylyk intensiwligini bejermekde täze agram, umumy agram we erkin aminokislotanyň düzümi ep-esli ýokarlandy we 300μmol / (m² · s) ýagtylygyň intensiwligi, ýaprak meýdany, suw düzümi , hlorofil a, hlorofil a + b we salat karotinoidleri azaldy. Garaňkylyk bilen deňeşdirilende, LED-iň köpelmegi bilen ýagtylygyň intensiwligi ýokarlanýar [3, 9, 15 olmol / (m² · s)], hlorofil a, hlorofil b we hlorofil a + b gara noýba ösümlikleriniň mukdary ep-esli ýokarlandy. WC düzümi iň ýokary 3μmol / (m² · s), we ereýän belok, ereýän şeker we sukroz mukdary 9μmol / (m² · s) iň ýokarydyr. Şol bir temperatura şertlerinde, ýagtylygyň intensiwliginiň ýokarlanmagy bilen ((2 ~ 2,5) lx × 103 lx, (4 ~ 4,5) lx × 103 lx, (6 ~ 6.5) lx × 103 lx], burç nahallarynyň ekiş wagty; gysgaldyldy, erän şekeriň mukdary köpeldi, ýöne hlorofil a we karotinoidleriň düzümi kem-kemden azaldy.

 ◆Lightagtylyk wagty

Lightagtylyk wagtyny dogry uzaltmak, belli bir derejede ýagtylygyň intensiwligi sebäpli dörän pes ýagtylyk stresini ýeňilleşdirip biler, bagbançylyk ekinleriniň fotosintetiki önümleriniň toplanmagyna kömek edip, hasyllylygy ýokarlandyrmagyň we hiliň ýokarlanmagyna täsir edip biler. Ösümlikleriň VC düzümi, ýagtylyk wagtynyň (0, 4, 8, 12, 16, 20h / gün) uzalmagy bilen kem-kemden artýan tendensiýany görkezdi, erkin aminokislotanyň düzümi, SOD we CAT çäreleri bolsa peselýän tendensiýany görkezdi. Lightagtylyk wagtynyň (12, 15, 18s) uzalmagy bilen Hytaýyň kelem ösümlikleriniň täze agramy ep-esli ýokarlandy. Hytaý keleminiň ýapraklarynda we sapaklarynda VC-iň düzümi degişlilikde 15 we 12 sagatda iň ýokary boldy. Hytaý keleminiň ýapraklarynyň ereýän belok düzümi kem-kemden azaldy, ýöne sapak 15-den soň iň ýokary boldy. Hytaýyň kelem ýapraklarynyň ereýän şeker mukdary kem-kemden ýokarlandy, sapaklary 12 sagatda iň ýokarydy. Gyzyl we gök ýagtylygyň gatnaşygy 12 sagat ýagtylyk wagty bilen deňeşdirilende 1: 2 bolanda, 20 sagat ýagtylyk bejergisi ýaşyl ýaprakly salatdaky fenollaryň we flawonoidleriň mukdaryny azaldar, ýöne gyzyl we gök çyranyň gatnaşygy 2: 1 bolanda, 20h ýagtylyk bejergisi, ýaşyl ýaprakly salatdaky fenollaryň we flawonoidleriň mukdaryny ep-esli ýokarlandyrdy.

Aboveokardakylardan dürli ýagtylyk formulalarynyň fotosintez, fotomorfogenez we dürli ekin görnüşleriniň uglerod we azot çalşygyna dürli täsir edýändigini görmek bolýar. Iň oňat ýagtylyk formulasyny nädip almaly, ýagtylyk çeşmesini konfigurasiýa etmek we akylly dolandyryş strategiýalaryny düzmek ösümlik görnüşlerini başlangyç nokat hökmünde talap edýär we bagbançylyk ekinleriniň haryt zerurlyklaryna, önümçilik maksatlaryna, önümçilik faktorlaryna we ş.m. degişli düzedişler girizilmeli we ş.m. energiýa tygşytlaýan şertlerde ýagtylyk gurşawyna we ýokary hilli we ýokary hasylly bagban ekinlerine akylly gözegçilik etmek maksadyna ýetmek.

Bar bolan meseleler we geljegi

“LED” ösýän ýagtylygyň möhüm artykmaçlygy, fotosintetiki aýratynlyklaryň, morfologiýanyň, dürli ösümlikleriň hiline we hasyllylygynyň talap spektrine görä akylly kombinasiýa düzedişlerini girizip biler. Dürli ekin görnüşleri we şol bir hasylyň dürli ösüş döwürleri, ýagtylygyň hili, ýagtylygyň intensiwligi we fotoperiod üçin dürli talaplar bar. Munuň üçin ullakan ýagtylyk formula maglumatlar binýadyny döretmek üçin ýagtylyk formulasynyň gözlegini hasam ösdürmegi we kämilleşdirmegi talap edýär. Professional lampalary gözlemek we ösdürmek bilen bilelikde, energiýa tygşytlamak, önümçiligiň netijeliligini we ykdysady peýdalaryny ýokarlandyrmak üçin oba hojalygy goşundylarynda LED goşmaça çyralaryň iň ýokary bahasy amala aşyrylyp bilner. “LED” ösümligiň bagbançylykda ösmegi ýagtylygy görkezdi, ýöne LED yşyklandyryş enjamlarynyň ýa-da enjamlarynyň bahasy birneme ýokary we bir gezeklik maýa goýumlary köp. Dürli daşky gurşaw şertlerinde dürli ekinleriň goşmaça ýagtylyk talaplary düşnükli däl, goşmaça ýagtylyk spektri, ösýän ýagtylygyň esassyz intensiwligi we wagty hökmany suratda ösýän yşyklandyryş pudagynda dürli kynçylyklara sebäp bolar.

Şeýle-de bolsa, tehnologiýanyň ösmegi we kämilleşdirilmegi we “LED” önümçiliginiň bahasynyň arzanlamagy bilen, LED goşmaça yşyklandyryş desga bagbançylygynda has giňden ulanylar. Şol bir wagtyň özünde, “LED” goşmaça ýagtylyk tehnologiýa ulgamynyň ösüşi we ösüşi we täze energiýanyň utgaşdyrylmagy, oba hojalygynyň, maşgala oba hojalygynyň, şäher oba hojalygynyň we kosmos oba hojalygynyň çalt ösmegine mümkinçilik döreder, adamlaryň bagbançylyk ekinlerine bolan aýratyn isleglerini kanagatlandyrar.